مزایای سرمایه‌گذاری در بازار بورس

مزایای سرمایه‌­گذاری در بورس

در بخش اهمیت و جایگاه بازار بورس در اقتصاد کشور اشاره کردیم که بورس می‌­تواند منابع مالی را به صورت بهینه هدایت کند و موجب شکوفایی و رونق اقتصادی در کشور شود.

اشتغال­‌زایی، رونق تولید و شکوفایی اقتصادی اثرات مثبت هدایت سرمایه‌­ها به سمت شرکت­‌ها و اقتصاد می‌­باشد. اما سوال اساسی اینجاست که سرمایه­‌گذاری در بورس چه سود مستقیمی برای یک فرد دارد؟ در واقع چرا یک فرد باید منابع مالی مازاد خود را در بورس سرمایه­‌گذاری کند در صورتی که نفع مستقیمی از این کار نمی‌­برد. چرا یک فرد باید سرمایه­‌گذاری در بورس را به سایر سرمایه‌­گذاری مانند سپرده بانکی، خرید املاک و مستغلات، خرید طلا و... ترجیح دهد؟

اولین مزیت سرمایه‌­گذاری در بورس، کسب سود و درآمد

در پاسخ به این سوالات باید گفت که اولین هدف سرمایه­‌گذاری کسب سود و درآمد است. حال باید دید که آیا سرمایه‌­گذاری دربورس این اهداف را تامین می‌­کند؟

در بازار بورس اگر سرمایه­‌گذاری به طور صحیح و با دقت انجام شود، می­‌تواند موجب کسب سود و درآمد شود. بدین ترتیب که با دریافت سود نقدی در پایان سال مالی موجب کسب درآمد و با افزایش ارزش سهام، موجب کسب سود شود. از نظر قانونی سود حاصل از شرکت­‌ها متعلق به سهامداران است و باید بین سهامداران توزیع شود مگر اینکه اعضاء هیئت مدیره شرکت برنامه دیگری مانند توسعه خط تولید، خرید املاک، خرید سهام شرکت­های دیگر و ..داشته باشند که در این صورت همه سود را بین سهامداران توزیع نمی­‌کنند.

به سودی که سالانه بین سهامدارن توزیع می‌­شود سود نقدی یا DPSگفته می‌­شود. پس اولین روش کسب درآمد، دریافت سود نقدی توسط سهامداران است.

به عنوان مثال شرکت معادن منگنز ایران با نماد معاملاتی #کمنگنز به ازای هر سهم 1380 ریال سود به ازای هر سهم بین سهامداران خود توزیع کرد. که در مجمع سال 1398 قیمت هر سهم 5920 ریال بود. در این صورت شرکت معادن منگنز ایران حدود 23% سود سالانه برای سهامداران خود محقق نمود.

همچنین در صورت عملکرد موفق و سودسازی یک شرکت در بورس، تقاضای خرید سهام آن شرکت در بورس افزایش پیدا می‌­کند و به طبع آن قیمت سهام آن شرکت نیز افزایش می‌­یابد که موجب افزایش دارایی‌­های شرکت و سهامداران آن می­‌شود و بدین ترتیب دومین روش کسب درآمد برای سهامداران که کسب سود است محقق می­‌گردد.

اگر مجددا شرکت معادن منگنز ایران با نماد معاملاتی #کمنگنز را در نظر بگیریم، از 23 خرداد سال 1397 تا 23 خرداد 1398 قیمت هر برگ سهم این شرکت از مبلغ 5920 ریال به مبلغ 14640 ریال رسیده است که به معنی افزایش 147% سرمایه سهامدارن می‌­باشد.

البته این نتایج متضمن عملکرد صحیح شرکت است که می‌­تواند منجر به کسب سود شود. در غیر این صورت کم نیستند شرکت­‌هایی که به دلایل مختلف دچار ضرر و بدهی می‌­شوند و برای سهامداران خود هیچ سودی را محقق نمی‌­سازند.

همچنین هر شرکتی که به سود قابل توجهی دست می‌­یابد لزوماً سود خود را بین سهامداران توزیع نمی‌­کند و هر سرمایه‌­گذار در بورس اوراق بهادار باید قبل از خرید سهام یک شرکت به این نکته توجه کند و سابقه شرکت را به طور کامل مورد بررسی قرار دهد.

در جامعه معمول است کسانی که قصد دارند تا با دریافت سود سالانه زندگی، هزینه­‌های زندگی خود را تامین کنند، علاقمند هستند درشرکت‌­هایی سرمایه­‌گذاری کنند که سود سالانه خوبی کسب کرده و این سود را بین سهامداران توزیع می‌­کنند.

همچنین کسانی که دریافت سود سالانه برای آن­ها اهمیت چندانی ندارد و منبع درآمد دیگری برای پرداخت هزینه‌­های زندگی خود دارند، علاقمند به  سهام شرکت‌­هایی هستند که فعالیت­های توسعه‌­ای در پیش می­‌گیرد و سود سالانه را برای توسعه کسب و کار هزینه می­‌کند.

[مطالعه بیشتر: سیاست توزیع سود سالانه]

پس بررسی اطلاعات یک شرکت قبل از خرید سهام آن از اهمیت بالایی برخوردار است. البته دیدگاه­‌های مختلفی برای سرمایه­‌گذاری در سهام یک شرکت وجود دارد که برای مطالعه بیشتر می­‌توانید به مطالب زیر مراجعه کنید.

[مطالعه بیشتر: انواع دیدگاه­های سرمایه­‌گذاری در سهام]

دومین مزیت سرمایه‌­گذاری در بورس، امنیت در سرمایه‌­گذاری

یکی از مهمترین مزایای سرمایه‌­گذاری در بورس، امنیت است که با قوانینی که توسط قانونگذار تصویب شده است، تامین می‌­گردد تا ریسک از دست رفتن سرمایه­‌ها و امکان هر گونه تخلف و کلاهبرداری به کمترین مقدار خود برسد. توجه داشته باشید که این مقدار هیچ­گاه به صفر نخواهد رسید.

به عنوان مثال اگر اعضاء هیئت مدیره یک شرکت تصمیم به پرداخت سود سالیانه کنند و در موعد مقرر این سود به سهامدارن پرداخت نشود، طبق قانون سهامداران می­‌توانند از شرکت به طور قانونی شکایت کرده و سود خود را دریافت کنند.

سومین مزیت سرمایه‌­گذاری در بورس، شفافیت اطلاعات شرکت­‌ها

طبق ماده 2 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (مصوب آذرماه 1384)، «سازمان بورس و اوراق بهادار» در راستای حمایت از حقوق سرمایه‌­گذاران و با هدف ساماندهی، حفظ و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارای اوراق بهادار و به منظور نظارت بر حسن اجرای قانون و بر اساس ماده 7 همان قانون، اتخاذ تدابیر لازم جهت پیشگیری از وقوع تخلفات در بازار اوراق بهادار و نیز نظارت بر افشای اطلاعات با اهمیت توسط شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بر عهده هیات مدیره این سازمان می‌باشد.

کلیه شرکت‌­های حاضر در بورس موظف هستند که اطلاعات مالی و عملکردی و برنامه­‌های آتی خود را به طور مستمر به بورس ارسال کنند و بورس هم پس از بررسی، این اطلاعات را برای اطلاع سهامداران منتشر می‌­کند تا شفافیت لازم برای سرمایه‌­گذاری وجود داشته باشد و سرمایه‌­گذاران با اطلاع و شناخت کافی از شرایط یک شرکت نسبت به خرید یا فروش آن تصمیم­‌گیری کنند.

البته در صورتی که اطلاع‌­رسانی به موقع در خصوص شرایط شرکت در بازار بورس صورت نپذیرد، اعضاء هیئت مدیره شرکت باید به مراجع نظارتی و قانونی پاسخگو باشند.

پس بدین ترتیب قانون­گذار تمام سعی و تلاش خود را جهت شفافیت اطلاعات شرکت‌­ها می­‌نماید. البته ممکن است با این حال با استفاده از ترفندهای مالی وحسابداری، برخی شرکت­‌ها اقدام به انتشار اطلاعات ناصحیح کنند تا بتوانند از این شرایط به نفع خود استفاده کنند.

[مطالعه بیشتر: دسترسی به اطلاعات شرکت­ها]

شفافیت در معاملات

سازمان بورس و اوراق بهادار کلیه اطلاعات مربوط به آخرین معاملات انجام شده در بورس، قیمت سهام، میزان عرضه و تقاضای هر سهم، میزان خرید و فروش هر سهم و ... را از طریق وبگاه رسمی شرکت مدیریت فناوری بورس تهران منتشر می­‌کند تا کلیه افراد به طور یکسان و در لحظه به این اطلاعات دسترسی داشته باشند.

این اطلاعات به سهامداران کمک می‌­کند نسبت به خرید سهام جدید یا فروش سهام خود اقدام کنند. این اقدام سبب شفافیت در بورس شده و باعث می‌­شود که سرمایه‌­گذاران در شرایط یکسان و عادلانه از نظر میزان دسترسی به اطلاعات تصمیم‌­گیری کنند.

[مطالعه بیشتر: اطلاعات آنلاین هر سهم]

چهارمین مزیت سرمایه­‌گذاری در بورس، حفظ ارزش سرمایه در مقابل تورم

اگر در اقتصاد یک کشور تورم وجود داشته باشد، ارزش پول با رابطه معکوس نسبت به تورم، کاهش پیدا می‌­کند. به عنوان مثال در سال 1340 شمسی، یک فرد می­توانست با 45هزار تومان یک خانه خوب در تهران تهیه کند اما در سال 1398 با این پول فقط می­توان 15 لیتر بنزین با سهمیه آزاد بخرد.

راه جلوگیری از کاهش ارزش پول در مقابل تورم، این است که پول شما، سودی بیشتر از تورم تولید کند. مثلا اگر تورم در یک کشور 10درصد است، شما می­‌توانید با سرمایه‌­گذاری پول خود در بانک که سود 15درصد را به شما می‌­دهد، ارزش پول خود را در برابر تورم حفظ کنید و در انتهای سال نیز 5 درصد به سرمایه خود اضافه کنید. اما همانطور که می­‌دانید در ایران، همواره تورم از سود بانکی بیشتر است و سرمایه­‌گذاری در بانک موجب کاهش ارزش پول در برابر تورم خواهد شد.

یکی از راه‌­های مناسب برای جلوگیری از کاهش ارزش پول در برابر تورم، سرمایه‌­گذاری صحیح است به طوری که این سرمایه‌­گذاری سودی بیشتر از تورم تولید کند.

[مطالعه بیشتر: راه­های حفظ ارزش پول در برابر تورم]

یکی از سرمایه‌­گذاری‌­های خوب برای حفظ ارزش پول در برابر تورم، سرمایه‌­گذاری در بورس و خرید سهام شرکت‌­ها می­‌باشد.

جالب است که بدانید متوسط سود حاصل از سرمایه­‌گذاری در بورس اوراق بهادار از سال 1370 تا کنون، به مراتب بیشتر از متوسط سود حاصل از سرمایه‌­گذاری در طلا، ارزها و املاک و مستغلات بوده است.

حال سوال اینجاست که چطور سرمایه‌­گذاری در بورس به حفظ ارزش پول در مقابل تورم کمک می‌­کند؟

در اثر تورم، ارزش دارایی­‌های شرکت­ها نیز افزایش می‌­یابد و همینطور فعالیت­‌های اقتصادی شرکت­ها منجر به سودآوری شده و ارزش سهام شرکت بیشتر از تورم افزایش می‌­یابد. این افزایش ارزش سهام شرکت موجب می­‌شود سرمایه سهامداران نیز بیشتر از تورم رشد کرده و در برابر تورم دچار ضرر و زیان نشوند. البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که این امر فقط با سرمایه‌­گذاری آگاهانه برروی شرکت­‌های سودآور و رو به رشد محقق خواهد شد.

پنجمین مزیت سرمایه‌­گذاری در بورس، قابلیت نقدشوندگی مناسب

یکی از ویژگی‌­های خوب یک سرمایه­‌گذاری این است که بتوان آن را سریعاً به پول نقد تبدیل کرد. چون در مواقعی که نیاز به پول نقد هست، داشتن یک سرمایه دیگر لزوماً مفید نیست، پس باید ابتدا آن را به پول نقد تبدیل کرد و سپس از آن پول استفاده کرد.

پس دو مشکل عمده در نقد کردن سرمایه‌­ها وجود دارد: اول قابلیت نقدشوندگی و دوم صرف زمان و انجام مراحل مختلف.

یکی از مشکلات برخی سرمایه­‌گذاری‌­ها مانند سرمایه‌­گذاری در املاک و مستغلات، عدم نقدشوندگی مناسب (یافتن مشتری مناسب و سریع) است. در زمان رکود بازار مسکن، یا امکان فروش برای بسیاری از سرمایه­‌گذاران وجود ندارد یا سرمایه­‌گذار باید با قیمتی کمتر از قیمت بازار سرمایه­ خود را به فروش برساند.

اما در بازار بورس، در صورت نیاز به پول نقد می­‌توان به سرعت سرمایه­ خود را به پول نقد تبدیل کرد. حتی در صورتی که خریداران کمی برای سهام شما وجود داشته باشد، می­‌توانید با اندکی کاهش قیمت فروش خود، سهام خود را سریعاً به فروش برسانید. این مزیت سبب شده است که قابلیت نقدشوندگی بازار بورس نسبت به سایر سرمایه‌­گذاری‌­ها بیشتر باشد.

ششمین مزیت سرمایه­‌گذاری در بورس، مشارکت در اداره شرکت

افرادی که سهام شرکت­‌ها را خریداری می‌­کنند می­‌توانند با حضور در مجامع آن شرکت و رای دادن به نسبت سهمی که در اختیار دارند، در تصمیم‌­گیری­‌های شرکت و نحوه اداره آن مشارکت کنند. این افراد با حق رای خود، قادر هستند هیئت مدیره خود را انتخاب کنند، درباره طرح‌­های جدید شرکت اظهار نظر کنند و همچنین می­‌توانند سود تقسیمی به سهامداران شرکت را مشخص کنند.

البته این نکته را نباید فراموش کرد که ارزش رای و نظر هر فرد به نسبت میزان سهمی است که از آن شرکت در اختیار دارد.

هفتمین مزیت سرمایه‌­گذاری در بورس، نبود حد سرمایه مجاز

برای حضور در بازار بورس و سرمایه­‌گذاری در خرید سهام و انواع اوراق بهادار شما نیاز به حداقل 100 هزار تومان دارید.

البته به طور دقیق‌­تر باید گفت که برای انجام معاملات به‌صورت حضوری یا تلفنی حداقل سرمایه معاملات بدون در نظر گرفتن کارمزد معاملات ۵۰ هزار تومان است درحالی‌که جهت انجام معاملات به صورت آنلاین حداقل مبلغ خرید سهام در بورس معادل ۱۰۰ هزار تومان و در معاملات اینترنتی ۵۰۰ هزار تومان نیاز است. البته معاملات به صورت تلفنی، حضوری و اینترنتی به بسیار کم و اندک صورت می­گیرد و باتوجه به گسترش اینترنت، اکثر معاملات به صورت آنلاین انجام می­شود که حداقل 100 هزار تومان به عنوان سرمایه اولیه نیاز دارد.

 این حد پایین سرمایه، این امکان را برای همه افراد جامعه فراهم می‌­کند تا بتوانند به  راحتی وارد بازار بورس شده و با هر میزان سرمایه کسب منفعت کنند. در صورتی که برای شروع فعالیت در اکثر فعالیت‌­های اقتصادی شما نیاز به حداقل سرمایه بالایی دارید که ممکن است این حداقل سرمایه 10 میلیون، 50 میلیون یا حتی یک میلیارد تومان باشد.

همچنین برای خرید سهام و اوراق بهادار در بازار بورس نیز شما می­‌توانید هر مقدار سرمایه‌­ای که داشته باشید را وارد بازار کنید و نسبت به خرید و فروش اقدام کنید.

هشتمین مزیت سرمایه­‌گذاری در بورس، آینده رو به رشد بازار بورس

در حال حاضر با توجه به مزیت­‌هایی که بازار بورس برای شرکت­ دارد، اکثر شرکت‌­ها تمایل دارند که در بازار بورس پذیرش شوند و سهام خود را در این بازار عرضه کنند. این مسئله موجب گسترش بازار و افزایش حجم آن می‌­شود که خود مزیت‌­های زیادی را برای اقتصاد ایران به همراه خواهد داشت.

همچنین در سا‌‌‌‌‌ل‌­های اخیر تمایل اکثر مردم برای حضور و سرمایه‌­گذاری در بازار بورس بیشتر شده است. علت افزایش علاقه­مندی بیشتر برای حضور در بازار بورس ایران، آگاهی و اطلاع­رسانی بیشتر و همچنین حضور شرکت­‌های متعدد از صنایع مختلف در این بازار بوده است.